Nie da się ukryć, że znajomość języków obcych jest we współczesnym świecie rzeczą tyle wymaganą, co oczywistą. Coraz większe otwarcie na kontakty z firmami zagranicznymi, ułatwienia w podróżowaniu i przenikanie się kultur sprawiają, że tak naprawdę pełne uczestniczenie w zmieniającym się świecie jest niemożliwe bez odpowiedniego przygotowania językowego. Stąd też coraz częstsze pomysły, by naukę języków obcych rozpoczynać nie w szkole podstawowej, lecz przedszkolach – i jak grzyby po deszczu powstają kolejne placówki umożliwiające naukę angielskiego już w wieku 3-4 lat. Jednak co w sytuacji, gdy mamy do czynienia z dziećmi autystycznymi? Jak nie doprowadzić do tego, by w przyszłości nie były one wykluczone poprzez barierę językową? Sprawdzamy wszystko, co należy wiedzieć na temat „autyzm języki obce metody nauczania”!
Autyzm języki obce metody nauki – dlaczego potrzebne jest inne podejście do nauczania?
Autyzm, zwany również zespołem Kannera, jest zaburzeniem rozwoju i prawidłowego funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego. Zaburzenie charakteryzuje się utrudnioną komunikacją (problemami z wyrażaniem uczuć i budowaniem relacji z innymi ludźmi), a także stereotypowością zachowań. Na chwilę obecną nauka nie dysponuje odpowiednią wiedzą, by móc rozpoznać czynniki wpływające na powstawanie zaburzeń, a także nie umie wyleczyć osób obarczonych autyzmem. Możliwe jest jednak łagodzenie skutków zaburzenia, a żeby osoby z autyzmem mogły w przyszłości sprawnie funkcjonować, potrzebne jest jak najszybsze rozpoczęcie terapii.
Szacuje się, że zaburzenia autystyczne występują u 1 dziecka na 120, dlatego można śmiało powiedzieć, że jest to zjawisko mogące dotyczyć każdego z nas.
I chociaż autyzm powoduje pewne problemy, zwłaszcza u dzieci w wieku szkolnym, to jednak nie uniemożliwia normalnego funkcjonowania w dorosłym życiu. Dzieci z autyzmem mogą śmiało rywalizować z rówieśnikami na polu nauki, tak samo biegle mogą władać językami obcymi – potrzebne jest do tego jednak nieco inne podejście. Na pewno warto pamiętać, że osoby z zaburzeniami autystycznymi w zupełnie inny sposób przetwarzają wiedzę – nie rozumieją abstrakcji i metafor, ale za to fantastycznie odnajdują się w świecie reguł. A jakie są najlepsze na autyzm języki obce metody nauczania? Oto krótka lista najważniejszych rzecz, o których warto pamiętać przy nauczaniu języka obcego dzieci z autyzmem:
Opieraj się na tym, co interesuje dziecko najbardziej
Chociaż mówimy teraz o sposobach na autyzm języki obce metody nauczania, to jednak warto pamiętać, że jest to metoda przydatna przy nauce każdego – nie tylko dzieci z autyzmem. U nich jednak metoda ta jest najbardziej symptomatyczna, bowiem dzieci z zaburzeniami mają tendencję do popadania w tzw. „fiksację” – chłoną każdą dostępną wiedzę na temat wybranego wycinka rzeczywistości, np. kosmosu czy dinozaurów. Warto więc skorzystać z tej furtki i za jej pomocą wprowadzać elementy języka obcego. Zamiast korzystania z szablonowych tekstów dostępnych w każdym podręczniku, zacznij tworzyć ciekawostki i historyjki związane z obszarem zainteresowań dziecka. W ten sposób lekcje nie będą dla niego nudne – a także mamy pewność, że dziecko przyjmie do wiadomości konkretny materiał.
Unikaj żartów i metafor, których dziecko nie zrozumie
Wprawdzie poziom abstrakcji i jej zrozumienie ujawnia się na późniejszych etapach życia dzieci, to jednak w przypadku dzieci z autyzmem należy być szczególnie wyczulonym na tę kwestię. Jeśli chodzi o autyzm języki obce metody, należy dobierać takie sposoby nauki, aby dziecko miało ciągle do czynienia z desygnatem, czyli fizycznym odpowiednikiem tego, co opisujemy słowami. Pamiętajmy, że nazywanie przedmiotów samo w sobie jest kwestią umowną – i jeśli chcemy, aby dziecko zapamiętało, że hiszpańska „rana” oznacza żabę, nie możemy kazać mu nauczyć się tego słowa na pamięć, lecz sprawić, by faktycznie powiązało w głowie żabę z jej zapisem literowym w języku obcym. Z tego też powodu nie warto zbyt wcześnie wprowadzać tak abstrakcyjnych pojęć jak przysłówki czy kilka rodzajów czasu przeszłego.
Dostosuj naukę do preferencyjnego sposobu uczenia się
Dzieci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu są niezwykle wymagające dla nauczyciela z tego względu, że niezbędne są sprecyzowane i jasno ustalone metody pracy. Jeśli chodzi o autyzm języki obce metody nauki mogą być różne, ale z całą pewnością nie mogą być dobierane przypadkowo. Chodzi o to, by dopasować odpowiedni sposób nauki do specyfiki dziecka – jeśli posiada dobrą pamięć wzrokową, wówczas niezwykle istotne jest, by właśnie na tym zmyśle opierać naukę.
Najlepsze metody nauki wzrokowej:
Fiszki – chyba najbardziej rozpowszechniony sposób nauki słówek, a do tego najprostszy w przygotowaniu. Wystarczy pociąć kartkę papieru na kilkanaście mniejszych prostokątnych karteczek, a następnie wpisać z jednej strony polskie słowo, a na odwrocie jego odpowiednik w języku obcym. Warto jednak zadbać o to, by na fiszce z angielskim słowem znalazł się rysunek przedstawiający określone wyrażenie – w przeciwnym razie dziecko może mieć problemy ze zrozumieniem istoty desygnatu!
Technika zastępowania słów – ta technika jest niezwykle popularna szczególnie w przedszkolach, jednak bez dwóch zdań sprawdza się w każdym przedziale wiekowym. Jej istotą jest to, aby na kartce papieru (lub na tablicy) zapisać słowo w języku obcym, a następnie wykorzystać kształt poszczególnych liter tak, aby można było umieścić w nich obrazek. Przykładowo: pisząc pisanymi literami angielskie słowo „cat” możemy dorysować w literze „a” uszy, nos i wąsy, aby słowo niejako przypominało rysunkowego kota.
Autyzm języki obce metody nauki słuchowej:
Śpiewanie piosenek – nic tak dobrze nie uczy, jak śpiewanie piosenek. Pochłaniana w sposób praktyczny wiedza może pozostać na stałe, o ile odpowiednio się przygotujemy do zadania. Jeżeli mamy śpiewać piosenkę o pogodzie, warto zabrać ze sobą kilka rekwizytów – np. parasol, okulary przeciwsłoneczne, czapkę, a kiedy mowa będzie o deszczu, słońcu czy śniegu, po prostu poprośmy dziecko o skorzystanie z rekwizytu.
Scenki sytuacyjne – jeżeli mamy do czynienia z lekcją o owocach i warzywach, warto zadbać o to, by zainscenizować sytuację, w której dziecko będzie musiało poprosić o konkretny owoc. Następnie niech dotknie konkretny owoc, powącha i ugryzie, przy tym wymawiając jego nazwę w języku obcym.
Postaw sprawę jasno – określ ją zero-jedynkowo
Nie da się ukryć, że dzieci z autyzmem oczekują od świata uporządkowania – jest to szczególnie widoczne u dzieci z rozwiniętą inteligencją logiczno-matematyczną. Jakikolwiek chaos potrafi skutecznie zniweczyć największy sukces, dlatego na późniejszych etapach kształcenia warto zadbać o to, by dziecko otrzymało konkretną wiedzę w pigułce. Problemy z rozumieniem abstrakcji (oraz licznych wyjątków od reguł) sprawiają, że u niektórych dzieci niezbędne jest podawanie przykładów konkretnych sytuacji (nie warto pozostawiać zbyt dużego pola do interpretacji). Dobrze więc m.in. powoływać się na sztywne reguły gramatyczne – sporo dzieci z autyzmem bardzo sprawnie opanowuje ogólne wzory, a także przypasowuje do nich konkretne elementy. A to sprawia, że nauka języka obcego wcale nie jest taka trudna.
Szukaj pomocy w działaniach polisensorycznych
Najważniejszą regułą przy konstruowaniu metod nauki języka obcego jest pamięć o tym, by opierać się na kilku zmysłach jednocześnie. Ograniczanie się wyłącznie do zmysłu wzroku lub słuchu może okazać się nieskuteczne – szczególnie, że według licznych badań coraz większą rolę odgrywają działania ruchowe. Dobierając metody nauki języków obcych należy więc pamiętać o tym, by łączyć jak najwięcej elementów. I nie jest to wyzwanie trudne, szczególnie, że nawet nieświadomie dążymy do praktycznego działania – czemu więc nie skorzystać z okazji i nie nauczać przysłówka „slowly”, każąc dziecku iść powoli, krok za kroczkiem, często powtarzając angielskie słówko?
Na imię mam Michał i pochodzę z Opola, gdzie się urodziłem i mieszkam. Tu także pracuję jako tłumacz języka niemieckiego i copywriter. W zawodzie pracuję już od 5 lat i nie wyobrażam sobie innego zajęcia, Bardzo lubię swoją pracę i sporo czytam w tym zakresie. Dzięki temu stale uczę się nowych rzeczy, które pomagają mi w pracy. Dzięki temu mogę podzielić się z wami własnym doświadczeniem i spostrzeżeniami. Moim hobby poza pracą i językiem niemieckim są zwierzęta. Sam mam w domu trzy psy i dwa koty, które świetnie się dogadują.
