„Jeżeli będziesz dobry, wtedy i twoje uczynki będą dobre. Bo dobre drzewo rodzi dobre owoce” mawiał ks. Józef Tischner. Dziś jednak nie będziemy mówili o owocach w przenośni, a potraktujemy je bardzo dosłownie. Większość z nas uwielbia je jeść, każdy ma swoje ulubione, ale ojczyzna wielu z nich znajduje się na odległych lądach i w dalekich krajach. Jesteście ciekawi skąd pochodzą migdały, mango czy ananasy? Zastanawialiście się kiedyś, jak brzmi słowo „owoc” w bardzo różnych językach? Oto kilka „smacznych” ciekawostek!
Skąd pochodzą owoce?
Kiedy człowiek stworzy coś, co jest podziwiane przez wszystkich, mówimy, że jest to cudowne, ale kiedy obserwujemy zmianę dnia w noc, Słońce, Księżyc, gwiazdy na niebie i zmieniające się pory roku na Ziemi, a także dojrzewające owoce, musimy sobie uświadomić, że jest to wynikiem pracy kogoś, kto posiada większą moc niż człowiek.
(Jan Izydor Sztaudynger)
Jabłko
angielski: apple
niemiecki: apfel
Dlaczego jabłko
ma
tylko głowę?
(Tomasz Jastrun)
Pochodzenie: Jabłka znane są od tysięcy lat. Znane były zarówno starożytnym Chińczykom, jak i mieszkańcom Egiptu, Grekom i Rzymianom. Do Europy przywędrowały z Azji Środkowej.
Symbolika: Są symbolem zdrowia, płodności, miłości, wiosny, długowieczności i nieśmiertelności. Traktuje się je także jako afrodyzjak.
Jabłko w różnych mitologiach: Według mitologii greckiej pierwszą jabłoń stworzyła Gaja. Rzymianie wierzyli, że jest jabłko jest jednym z owoców Pomony, bogini owoców i sadów owocowych. Było też przez nich czczone jako symbol Wenus, która była boginią miłości i pożądania. Z kolei Celtowie swój świat pozagrobowy nazywali Avalonem, co przekłada się jako „Wyspa Jabłek”. Na środku tej krainy miała rosnąć szczególna jabłoń dająca życie i młodość. Opowieści nordyckie opowiadają o tym, że złote jabłka Iduny, bogini wiosny w mitologii skandynawskiej, zapewniają wieczną młodość. W tradycji chrześcijańskiej jabłko to symbol pokusy i pożądania, owoc zakazany. Dodajmy jednak, że w tekście Biblii nie pada nazwa tego owocu, wskazane jest, że Ewa i Adam zjedli owoc z drzewa poznania.
Jabłko a władza królewska: Jabłko to także atrybut władzy królewskiej. Używane przy koronacjach razem z berłem i koroną. Złote jabłko z krzyżem to symbol sfery kosmicznej, świata i kuli ziemskiej.
Przysłowia i powieszenia: Oczywiście obecne są także w różnych przysłowiach i powiedzeniach funkcjonujących w naszym języku. Każdy z nas na pewno kojarzy: „niedaleko pada jabłko od jabłoni” czy „stłuc kogoś na kwaśne jabłko”.
Banan
angielski: banana
turecki: muz
Banany są jedynym demokratycznym pożywieniem: każde stworzenie wygląda śmiesznie, kiedy je banana.
(Jonathan Carroll)
Pochodzenie: Ręka do góry, kto nie lubi bananów? Chyba większość z nas lubi ten owoc pochodzący z Azji Południowo-Wschodniej. Pierwsza odnotowana sprzedaż bananów w Anglii miała miejsce w 1633 roku, jednak do końca XIX wieku były one drogie. Podaje się, że istnieje ok. 70 ich gatunków.
Samo słowo „banan” może pochodzić z języka arabskiego, gdzie banan oznacza „palec” lub z afrykańskiego języka wolof, w którym istnieje słowo „banaana”.
Występowanie: Banan zwyczajny nie występuje w stanie dzikim. Uprawia się go w tropikach i subtropikach, w Ameryce Łacińskiej, Australii, w krajach Pacyfiku i w Turcji. Ma zastosowanie w kuchni, a także w medycynie i kosmetyce.
Banan w wierzeniach i kulturze: W wierzeniach hinduistycznych to symbol Lakszmi – bogini szczęścia, bogactwa i piękna, a także Sakambhari i Wanadurgi. Symbolizuje również mantrę Neti neti. Z kolei w Tajlandii istnieje coś takiego jak thaeng yuak, czyli dekoracje pogrzebowe i religijne, które wykonuje się z pni bananów. Ponadto podczas święta o nazwie Loy Krathony – obchodzi się je podczas pełni dwunastego miesiąca lunarnego kalendarza tajskiego. W przekładzie nazwa tej uroczystości oznacza „spławianie tratewek”. Ceremonia obchodzona jest na cześć obchodów uhonorowania Buddy. Właśnie wspomniane tratewki wykonuje się z liści bananów. Mamy też akcent polski. Na początku XX wieku, w latach 60., ukuto termin „bananowa młodzież”. Pierwotnie służył on władzy do kompromitacji studentów związanych z protestami z marca 1968 roku.
Wiśnia
angielski: cherry
fiński: kirsikka
Gdy ci się kiedyś przyśni
na przykład gałązka wiśni,
to wiedz,
że to znaczy szczęście –
bo wiśnia we śnie znaczy,
że koniec twej rozpaczy
i że będziesz szczęśliwy
coraz częściej.
(Konstanty Ildefons Gałczyński)
Pochodzenie: Wiśnie pochodzą z Azji. Jedli je Chińczycy, Grecy i Rzymian. W Europie Północnej czereśnie stały się popularne dopiero w późnym średniowieczu. Z kolei w XVII wieku za sprawą kolonistów pojawiły się one na terenie Ameryki Północnej.
Należy do rodziny różowatych i doliczono się ok. 60 gatunków w strefie umiarkowanej półkuli północnej. Na terenie Polski występują tylko 2 gatunki, mianowicie wiśnia karłowata (prawnie chroniona) i wiśnia ptasia, znana także jako trześnia.
Zastosowanie: Jest rośliną uprawną, ozdobną, ma zastosowanie w sadownictwie, ale także i w kuchni. Robi się z niej również wiśniówkę.
Symbolika wiśni: W Azji jest symbolem szczęścia i radości, ulotnej natury, czystości, ale także nadziei i życia.
Japończycy drzewo wiśni nazywają Sakura. W tym kraju kwiat wiśni oznacza miłość, z kolei kwiat wiśni unoszony przez wiatr interpretuje się jako symbol idealnej śmierci.
Figa
angielski: fig
rumuński: smochin
Najładniejsza figa ma najwięcej robaków.
(Przysłowie ludu Zulu)
Pochodzenie: Figi uprawiano już w czasach prehistorycznych na Bliskim Wschodzie. Już ok. 2750 roku p.n.e. uprawiały je ludy Mezopotamii i Egiptu. W późniejszym czasie podstawowym pożywieniem Grecji i Rzymie. Chińczycy poznali je ok. VIII wieku n.e. W Europie rozpowszechnili je Hiszpanie, którzy przywieźli je na Stary Kontynent z terenu obu Ameryk w XVI wieku.
Co ciekawe, Talmud Babiloński podaje, że ścięcie drzewa figowego było karane śmiercią.
Obecnie figi, z którymi możemy się zetknąć pochodzą najczęściej z rejonu basenu Morza Śródziemnego.
Zastosowanie: Stosuje się je w kuchni. Mają także zastosowanie lecznicze – zetkniemy się z nimi w medycynie naturalnej. Używa się ich przy schorzeniach sercowo-naczyniowych i niedokrwistości. Mają też działanie pomagające w dolegliwościach nerek czy bólach menstruacyjnych. Z kolei kawa z uprażonych fig pomaga w walce z przeziębieniem, katarem czy gorączką.
Znane jest przysłowie „figa z makiem”.
Winogrono
angielski: grape
hausa: innabi
Święty Bartłomiej, gdy jasny, pogodny, da piękną jesień i zbiór winogron dorodny.
(Przysłowie)
Pochodzenie: Winogrono pochodzi z Azji, wyhodowano je prawdopodobnie ok. 4.000 roku p.n.e.
Winogrona wykorzystywano do produkcji wina, ale były również spożywane jako owoc i były popularne wśród Greków i Rzymian.
Winorośl pełniła ważną rolę w starożytnych kulturach basenu Morza Śródziemnego.
Symbolika winogrona i winorośli: W starożytnym Egipcie i Mezopotamii winnice czy piwnice pełne wina symbolizowały bogactwo. W grobowcach faraonów umieszczano nawet amfory z winem. Sumeryjski epos mówi o tym, że wino było darem dla bogów złożonym przez ocalałego z potopu Utnopisztima. Z kolei starożytni Grecy obchodzili Dionizje, święto na cześć Dionizosa, boga wina i winorośli. Starożytni Rzymianie uważali winorośl za roślinę świętą, a wino za napój samych bogów. Wspomnimy również o tym, że tradycja żydowska porównuje winorośl do narodu żydowskiego. Natomiast w tradycji chrześcijańskiej winna latorośl jest ideą nieśmiertelności i zmartwychwstania.
Zastosowanie: Jako roślina owocowa uprawiana do pozyskiwania owocu. Produkuje się z niej wina i produkty winopochodne. Rodzynki to suszone winogrona. Stosuje się je także w kuchni – m.in. ocet winny czy olej, a na Bałkanach liście winogron dodaje się do potrawy przypominającej nasze polskie gołąbki. Mają tez zastosowanie w produkcji suplementów diety, a nawet w paszy dla bydła czy w nawozach (z wytłoczyn z produkcji wina lub liści zerwanych przez zbiorem winogron).
Cytryna
angielski: lemon
portugalski: limão
Łyskliwy, wonny cytryn i pomarańcz sad,
Które się przeplatają z sobą na przemiany,
W liściach swych jednocześnie chowa śnieżny kwiat
I owoc: cytryn złoty, pomarańcz miedziany.
(Leopold Staff)
Pochodzenie: Cytryna pierwotnie pochodziła z południowej Azji. Jej ojczyzną są południowo-wschodnie Chiny. Sądzi się, że powstała w wyniku skrzyżowania limy i cytronu. Niestety aktualnie nie występuje tam ani dziko, ani jako roślina uprawna. W V wieku przedostała się z Azji do Mezopotamii. W X wieku Arabowie sprawili, że pojawiła się w Palestynie i Egipcie. Podczas wypraw krzyżowych na Bliskim Wschodzie zetknęli się z nią Europejczycy i tak trafiła na Stary Kontynent. Mówi się, że Krzysztof Kolumb wprowadził do Ameryki jej uprawę.
Cytryna-Celebrytka: Popularność zyskała po 1720 roku. Wówczas stwierdzono skuteczność jej spożywania przy leczeniu szkorbutu.
Szklanka soku z cytryny zanim dostaniesz nagrodę: Istnieje coś takiego jak „próba soku z kwaśnej cytryny”. Osoba pasowana na Kawalera Orderu Uśmiechu musi wypić kielich soku z cytryny.
Cytryna doczekała się święta na swoją cześć: Co roku od połowy XX wieku w miejscowości o nazwie Mentona we Francji obchodzone jest Święto Cytryny.
Nie jesteśmy w stanie tutaj wymienić wszystkich owoców i przedstawić ich historii, zresztą chcieliśmy tylko liznąć tematu, aby pokazać ich bogactwo oraz ogromny wpływ na mitologię, kulturę czy samą warstwę językową. Ponadto zaznaczyć, że te wszystkie pyszności, które tak lubimy, to także wiele spraw z obszaru, którym trudnią się tłumacze. Nie chodzi tylko o same nazewnictwo, ale także o wiele przysłów i powiedzeń, które na przestrzeni wieków także nagromadziły się wokół nazw owoców.
W najbliższym czasie będziesz realizować ważny dla ciebie projekt? Chcesz oddać sprawy zw. z tłumaczeniami w zaufane ręce? W takiej sytuacji świetnym rozwiązaniem jest skonsultowanie swojej sprawy z profesjonalistami z renomowanego biura tłumaczeń. Praca oddana ekspertom słynącym z nieskazitelnej opinii, to pewność, że otrzymamy dokładnie to, co chcieliśmy.
Jak powiedzieć słowo „owoc” w różnych językach?
Zapominacie, że owoce należą do wszystkich, a ziemia nie należy do nikogo.
(Jan Jakub Rousseau)
Mają różne smaki, słodkie i kwaśne. Natura nie poskąpiła im kolorów i kształtów. Uprawia się je w sadach, ogrodach, na plantacjach, ale rosną także w lasach. Brzoskwinia, gruszka, orzech laskowy, morela, śliwka, granat, porzeczka, awokado, agrest, malina czy poziomka. Nie sposób wyliczyć wszystkich darów Natury pod ich postacią. A czy zastanawialiście się kiedyś, jak brzmi słowo „owoc” w różnych językach świata? Oto wybrane przez nas terminy pochodzące z wielu miejsc na Ziemi.
afrykanerski: vrugte
chiński: shuǐguǒ
chorwacki: voće
albański: fruta
fiński: hedelmä
czeski: ovoce
grecki: karpós
hawajski: ka hu
walijski: ffrwythau
duński: frugt
irlandzki: torthaí
indonezyjski: buah
filipiński: prutas
wietnamski: trái cây
islandzki: ávöxtur
węgierski: gyümölcs
francuski: le fruit
niemiecki: frucht
włoski: frutta
portugalski: fruta
japoński: furūtsu
koreański: gwail
litewski: vaisiai
łaciński: fructus
rosyjski: frukty
norweski: frukt
słowacki: ovocný
suahili: matunia
tajski: Thai: P̄hl mị̂
turecki: meyve
Zależy ci na znalezieniu doświadczonego tłumacza, dla którego branża owoców nie ma tajemnic? Chcesz, aby była to również osoba kreatywnie podchodząca do tematu? Odpowiedniego eksperta najprościej znaleźć przez sieć kontaktów renomowanego biura tłumaczeń. Dzięki temu zyskujemy czas, który możemy spożytkować na inne zadania, a także otrzymujemy gwarancję otrzymania wysokiej klasy tłumaczenia.
Nazywam się Maja i jestem rodowitą krakowianką. W Krakowie mieszkam i pracuję jako specjalista ds. wizerunku w dużej firmie zajmującej się tłumaczeniami. Dzięki mojej pracy poznaję nowych ludzi i jestem na bieżąco z nowościami. Bardzo lubię swoją prace, która jest dla mnie połączeniem pasji do pisania z językami obcymi. Mam duże doświadczenie i wiem, jak teorię wykorzystać w praktyce. Chętnie podzielę się z wami swoją wiedzą. Po pracy każdą wolną chwilę spędzam na rowerze, który jest moją drugą pasją.
